Word je gemakkelijk bang wanneer iets je comfortzone bedreigt? Ik ben de eerste om het toe te geven. Enkele weken geleden waren we op een boot in een rivier onderaan de Niagarawatervallen. We droegen regenjassen. Het was heel nat en mistig. De boot waggelde meer dan ik wilde. Er zijn momenten dat je je niet alleen onderaan de waterval voelt, maar dat je dreigt van boven naar beneden te vallen: “Watervloed roept tot watervloed, terwijl Uw waterkolken bruisen; al Uw baren en Uw golven zijn over mij heen gegaan” (Ps. 42:7). Wat moet je op zo’n moment weten? Wat als je een brief krijgt dat niet zeker is of je aan het eind van het jaar nog een baan zult hebben? Wat als de dokter je iets meedeelt over je gezondheid waarvan je dacht dat het andere mensen kan overkomen, maar niet jou? Wat is mijn anker in het midden van het leven, als ik door de storm ga en de golven te groot lijken?
Ik denk dat dit de reden is waarom Markus 4:35-41 de storm beschrijft. Hij neemt ons mee in een dieper geestelijk leven, in het kennen van Jezus, in het inzien waarom je Hem kunt vertrouwen. Hoe vertrouwd zijn we werkelijk met Wie Jezus is?
WEES VERZEKERD: de storm is in Zijn plan
Een onverwachte storm
Als je visser zou zijn op het meer van Galilea, dan is er één ding wat je nooit zou zijn: een bangerik. Er zijn tenminste vier mannen op die boot die vissers zijn: Petrus, Andreas, Jakobus en Johannes. Ze hebben veel stormen meegemaakt, kleine en grote. Maar die dag is er een storm die hen niet alleen schokt. Ze sidderen en beven in hun natte sandalen. Het meer van Galilea ligt meer dan 200 meter onder de zeespiegel. Slechts 60 km noordwaarts heb je de berg Hermon, die 2800 meter hoog is. Wat gebeurt er als koude lucht van de berg botst op warme lucht van het meer? Dan ben je plotseling in een storm! Het moet voor de discipelen verwarrend geweest zijn dat Jezus hen in die storm leidde. Dat slaat nergens op.
Jezus heeft een hele dag onderwijs gegeven. Hij heeft rust nodig. Hij had die rust ergens anders kunnen vinden. En nu stappen ze in die boot die spoedig vergezeld wordt van andere boten. Het lijkt erop dat Jezus niet kan ontsnappen aan mensen die steeds meer verwachten van wat Hij voor hen kan doen.
Niet alleen het besluit om in de boot te stappen lijkt onverwacht, maar ook de timing. Bij het appartement waar we wonen is een kleine stroom. De vissers die er komen, zijn er ‘s morgens. Op het meer van Galilea was het net omgekeerd. Er werd meestal ‘s nachts gevist, als de wind zwak was. Hier zie je waarom ze zo bang zijn. Ze hebben al eerder stormen meegemaakt, maar nooit zo plots of zo in de nacht. Dat is ongewoon.
Er zijn tijden in ons leven dat Jezus zegt: “Laten we gaan.” Jij zegt: “Waarom ik en waarom nu?” De discipelen hebben Jezus meegenomen in de boot, zoals Hij was, geen andere kleren, geen proviand. Terwijl de wind de boot schudt denken ze: “Als Jezus niet tussenbeide was gekomen, dan waren we terug in Kapernaüm, bij een warm vuur en een lekkere maaltijd. Wij houden van Hem, maar Hij heeft ons meegenomen in iets wat we nog nooit hebben meegemaakt.” Als jij het nooit hebt meegemaakt, dan komt er een tijd die jou, voordat je bang bent, verstomd zal doen staan, net zoals bij de discipelen. Ik denk aan een pastorale situatie waarin een man na zeven jaar huwelijk aan zijn vrouw liet weten: “Dit is het einde. Ik heb via het internet vriendschap met iemand opgebouwd. Ik ga je verlaten. Ik ga naar een ander land en ik begin opnieuw.” Zij heeft daardoor niet alleen te maken met de pijn van de echtscheiding, maar ook met immigratieproblemen. Het is een plotse onverwachte storm. Misschien is dit niet jouw storm, maar die van jou is even werkelijk voor jou. Misschien iemand die jou in de steek heeft gelaten. Misschien ligt een droom in scherven. Misschien sta je voor een uitdaging die je nog nooit hebt gehad. Misschien wordt je ouder en verlies je je geheugen. Christen zijn sluit ons hier niet van uit. Luister niet naar hen die zeggen dat christen zijn een kalme vaart garandeert. J.C. Ryle zegt dat als je een gelovige bent, je rekening moet houden met jouw deel van ziekte en pijn, verdriet en tranen, dood en rouw en ontgoochelingen, zolang je in het lichaam bent. Christus regelt het nooit dat je zonder deze dingen naar de hemel gaat. Christus brengt je niet van A naar Z zonder de S van storm. Die dag is de storm echt. Als Jezus hen daar doorheen leidt, weet Hij dat ze onrustig zullen zijn. Soms plaatst God ons in een situatie waar we angstig worden of zelfs paniekerig. Zijn doel is dat we dan zien hoe kwetsbaar we werkelijk zijn en weten tot wie we ons kunnen wenden.
Een verwoestende storm met Jezus erin
Het is niet alleen een plotselinge storm. Het is een verwoestende storm. Maar Jezus is er in. Markus zegt dat het gaat om een harde stormwind. Het Nederlandse woord ‘harde’ is de vertaling van het Griekse ‘magna’, groot. Ze zijn in een kleine boot en het enige dat verhindert dat ze verdrinken zijn aan elkaar genagelde planken. Ze zijn verschrikt: “Als Jezus niet iets doet, zullen we sterven.” Daarom wil Markus laten zien hoe menselijk Jezus is, voordat je Zijn macht ziet. Dit deel slaan we vaak over: het deel waar het lijkt alsof Jezus niets doet en niet op de hoogte is.
Als Jezus niet slaapt in de boot, wat is dan de afloop? Kun je je voorstellen dat Jezus een geest was? Kun je je voorstellen dat Jezus geen lichaam had zoals jij en ik, en steeds maar vol energie door kon gaan? Kan zo’n Jezus weten wat je werkelijk voelt? Kan hij het trauma kennen dat je doorstaat? Markus begint zijn evangelie met dat Jezus de Zoon van God is. Hij heeft macht over melaatsheid, macht om de lamme te genezen, macht over demonen. Maar als Hij alleen maar God was, vermomd als een mens, dan zou hij ons slechts ten dele kennen. Het is niet zo dat Hij Zijn menselijkheid nodig had om meer God te kunnen zijn en te weten wat we ervaren, maar die nacht in de boot, moeten de discipelen Jezus ten volle zien, zoals Hij werkelijk is. Hier is Jezus, die als je in een storm bent, je daar in leidt en die geweest is waar jij bent. Hier is onze Redder, die in de hof van Getsemane weet wat het is om te vrezen. Hier is Jezus, met echte menselijke gevoelens. Ongeacht of je voor een moeilijke situatie staat, je onbegrepen voelt, alleen bent in de storm of door elkaar geschud, deze Jezus weet hoe je in elkaar zit. Dus het veel beter is om in een mega storm te zitten met een vermoeide Jezus dan in je comfortzone zonder Hem.
WEES VOORBEREID: de storm zal je vooronderstellingen door elkaar schudden
De storm schudt wat je gelooft over God en hoe Hij werkt door elkaar. De storm veroorzaakt hopeloosheid. De golven zijn zo gigantisch en de boot wordt zo door elkaar geschud, dat je dood moet zijn om het niet te voelen. En waar was Jezus dan? Petrus ziet Hem slapend op een kussen. De discipelen hozen water zo snel ze kunnen, seconden verwijderd van de dood. Ze kunnen nog slechts één ding doen: “Meester, bekommert U Zich er niet om dat wij vergaan?” Ben jij ooit op dat punt gekomen?
De eerste theorie die Jezus in ons leven moet verbrijzelen is vaak dat een slapende Jezus je in de steek zal laten
Vaak denken we dat. Als je probeert door geloof in Jezus te leven, dan zullen er momenten komen dat je hart dit luid naar jou uitschreeuwt. Misschien heb je een tijdje een kalme reis. Of je wilt Jezus volgen en hem behagen, maar alles lijkt mis te lopen. Het lijkt alsof je zinkt en alsof God slaapt. En als Hij niet slaapt, lijkt Hij afwezig, onbewust van wat zich hier afspeelt. Als Jezus groot genoeg is en erbij is, laat Hij dan toe dat wij er doorheen gaan? Leidt God ons naar een plaats waar we het gevoel hebben dat we verdrinken?
Veel voorbeelden helpen ons de waarheid te zien.
In het oude Testament denk ik aan Jozef. Niet veel van ons zijn verraden door onze familie. Die storm is al erg genoeg. Niet velen worden onrechtvaardig beschuldigd van verkrachting. Niet velen van ons eindigen in een kerker. En wanneer de storm werkelijk afschuwelijk is, mag hij Jozef de droom van de schenker verklaren, maar de schenker vergeet hem, met als gevolg nog meer jaren in de gevangenis. Denk je dat er momenten waren dat Jozef dacht dat God sliep? “God heeft mij vergeten.” Het is niet buiten, maar in de storm, dat God bewijst dat je nooit te weinig kunt vertrouwen op wat Hij in je leven doet. Jozef heeft na de storm een veel groter beeld van God dan ervoor.
In het Nieuwe Testament denk ik aan Paulus. Hij heult niet mee met het welvaartsevangelie. Hij toont dat er geen beproeving is waar wij mee te kampen hebben die ons toevallig overkomt. Hij vertelt over zijn leven: “…in ingespannen arbeid veel vaker, in slagen bovenmate, in gevangenissen veel vaker, dikwijls in doodsgevaar. Van de Joden heb ik vijfmaal de veertig min één zweepslagen ontvangen. Driemaal ben ik met de roede gegeseld, eenmaal ben ik gestenigd, driemaal heb ik schipbreuk geleden, een heel etmaal heb ik in volle zee doorgebracht. Op reis was ik vaak in gevaar door rivieren, in gevaar door rovers, in gevaar van de kant van volksgenoten, in gevaar van de kant van heidenen, in gevaar in de stad, in gevaar in de woestijn, in gevaar op zee, in gevaar onder valse broeders, in inspanning en moeite, vaak in nachten zonder slaap, in honger en dorst, vaak in vasten, in koude en naaktheid. Afgezien van wat van buitenaf komt, overvalt mij dagelijks de zorg voor alle gemeenten” (2 Kor. 11:23-28). Het was zo erg dat hij op sommige momenten misschien dacht aan opgeven: “…onze verdrukking, die ons in Asia overkomen is: dat wij het uitermate zwaar te verduren hebben gekregen, boven ons vermogen, zodat wij zelfs aan ons leven wanhoopten.” En dan schrijft hij wat de discipelen in de boot leerden: “Wij hadden voor ons eigen besef het doodvonnis zelf al ontvangen, opdat wij niet op onszelf zouden vertrouwen, maar op God, Die de doden opwekt. Hij heeft ons uit zo’n groot doodsgevaar verlost, en Hij verlost ons nog. Op Hem hebben wij de hoop gevestigd dat Hij ons ook verder verlossen zal” (2 Kor. 1:8-10).
Voor een modern voorbeeld denk ik aan Joni. Toen ze 17 jaar was brak ze haar nek in een duikongeluk. God heeft haar gezegend met een bediening in meer dan 40 landen. Ze schreef een reflectie over de 50e verjaardag van haar ongeluk. Ze herinnert zich de dagen dat ze met haar rolstoel tegen een muur beukte, tot de stoel brak. En dan zegt ze: “ik ben liever in een rolstoel, Jezus kennende zoals ik doe, dan rechtop te staan zonder Jezus. God beveelt wat Hij haat om te bewerken wat Hij liefheeft.” Als er iets in je leven gebeurt wat je niet begrijpt, verwacht niet dat je het volledig zult begrijpen, maar vertrouw op het feit dat God vaak beveelt wat Hij haat om te bewerken wat Hij liefheeft.
Een tweede theorie is dat een zorgzame Jezus je niet zal testen.
Ik denk dat Jezus op een ruwe wijze wakker is gemaakt. De discipelen zijn niet alleen boos op Jezus, maar ook op zichzelf. Ze hebben al eerder stormen meegemaakt. En nu hun Meester in de boot is, zien ze zich samen verdrinken. “Ziet U het gevaar niet waar we inzitten? Ziet U de druk niet om ons hoofd boven water te houden? Trekt U het Zich niet aan?” Soms zijn het niet zozeer de stormen van het leven die ons boos maken, maar onze eigen houding. Soms denken we dat wij het werk van de Heere moeten dragen, terwijl Hij het draagt en het leidt. Denk aan Martha die eveneens vraagt: “Trekt U het Zich niet aan?” (Luk. 10:40). Zij is niet bang voor een storm, maar voor wat zich in haar hart afspeelt. Ze is geïrriteerd en bezorgd over wat anderen zouden moeten doen of niet doen. Als we dat zijn, kan het zijn dat we de Heere misschien niet meer dienen. Misschien dienen we dingen. Soms laat God een test toe in ons leven, niet om te testen hoe het met anderen zit, maar om te testen wie wij zijn. We kunnen zijn als de discipelen, die eigenlijk zeggen dat ze met Jezus willen varen zolang dat in overeenstemming is met hun plan. En als ze aan het varen zijn rekenen ze op een gemakkelijke vaart, zeggende dat Hij van hen houdt en hen aan de overkant zal brengen. Ze houden geen rekening met een test van hun hart.
WEES TOEGEWIJD: Jezus is veel groter dan de storm
Alleen Jezus regeert over de kosmos
Als Jezus opstaat en zegt: “Zwijg, wees stil!”, gaat de storm van mega storm naar mega stilte. Het was volledig stil.
Hoe reageer je wanneer je leven in gevaar is en het dan niet meer in gevaar is? Je springt op van blijdschap! Maar hier vrezen de discipelen met grote vrees. Ook hier staat het woord mega. Mega storm, mega stilte, mega vrees. “Wie is Deze toch, dat zelfs de wind en de zee Hem gehoorzaam zijn?”
We moeten allemaal op het punt komen dat we Jezus zien, niet zoals we Hem willen zien, maar zoals Hij is. We plaatsen mensen in hokjes. Iemand die glimlacht, is een fijne persoon. Iemand die boos lijkt, geef je wat ruimte, want je weet niet hoe het zal aflopen. Dat kun je met Jezus niet doen. Heb je een categorie voor iemand die tot de golven kan spreken en dat ze Hem gehoorzamen? Hij is zo volkomen anders dat Hij een klasse op Zichzelf is. Hij is de Heilige van Israël. Wie dachten de discipelen dat bij hen in die boot was? Als je in een storm bent, is het niet nodig dat je weet hoe groot de storm is of wat de details ervan zijn. Je moet weten dat Jezus groot genoeg is, veel groter dan je denkt, om niet toe te laten dat de storm jou verplettert. Alleen Jezus regeert over de kosmos. Kun je je het gesprek op die boot voorstellen na de stilte? “Wie is Deze toch?” Als alleen God de wereld uit het niet kan scheppen; als alleen God de watervloed kan loslaten in de dagen van Noach; als alleen God water uit de rots kan doen vloeien, dan moet Jezus God zijn! Daarom moeten we Jezus in de stormen van het leven vertrouwen, ook al lijken de weersomstandigheden krankzinnig. De natuur staat niet onder onpersoonlijke natuurwetten, maar onder de wet van God, Die de wind in Zijn handen verzamelt (Spr. 30:4). Als je aan Jezus denkt, denk dan aan Hem als de Alfa en Omega, Die niet alleen controle heeft over het universum, maar ook in controle is over wat zich in je leven afspeelt, vandaag, morgen en over 10 of 15 jaar. Raak niet in paniek. Je kunt je leven en je gezin toevertrouwen aan de raad van Zijn wil, die wijs en rechtvaardig is. Hij regeert over de kosmos en breng ons leven terug tot haar werkelijke proporties.
Alleen Jezus reduceert ons tot onze ware proporties
Als de discipelen in die boot zijn, in de stilte, denk je dan dat er iemand is die tegen Jezus zegt: “We hadden het beter kunnen doen. Laten we U wat advies geven”? Ze zwegen en aanbaden aan Zijn voeten. Dat moeten we veel vaker doen. In Lukas 5 zegt Jezus tegen Petrus in de boot te stappen en de netten aan de andere kant uit te gooien. “Maar Simon antwoordde en zei tegen Hem: Meester, wij hebben heel de nacht gewerkt en niets gevangen, maar op Uw woord zal ik het net uitwerpen.” Ze vangen zoveel vis dat er een andere boot bij moet komen. Wat doet Petrus? Zijn reactie is niet: “Waaauw Jezus! Ik geef U 50% van mijn bedrijf. Wij blijven aan de kant, herstellen de netten en U komt één keer per maand om de netten te vullen.” Neen! Na deze gebeurtenis ziet hij zichzelf zoals hij is: “Heere, ga weg van mij, want ik ben een zondig mens.” Ik zeg met veel eerbied dat ik geen grotere vriend heb dan Jezus Christus. Maar als Hij thuis voor de deur zou staan en aan de deur klopte, zou ik niet zeggen: “Hé makker, kom binnen.” Ik zou op mijn knieën vallen en de levende God aanbidden. Hij is de Jezus die regeert over de kosmos. Hij is de Jezus die ons terugbrengt tot onze ware proporties. Hij is de Jezus die ons redt van de grootste storm.
Allen Jezus kan ons redden uit onze grootste storm
Denk aan de geschiedenis van Jona. Jona was in een storm die door God werd beschikt. Zo ook Jezus. De matrozen aan boord bij Jona vreesden dat ze zouden sterven. Zo ook de discipelen. In beide situaties grijpt God in en wordt de storm bedaard. In beide situaties zijn zij die in de boot zijn meer bevreesd na de storm dan te midden ervan. Maar er is een verschil. Jona zegt tegen de scheepslieden dat als hij omkomt, zij zullen leven (Jona 1:12). En dus wordt Jona in zee geworpen. Dat is niet het geval met Jezus. Maar er is een veel grotere storm die Jezus heeft doorstaan voor ieder die Hem liefheeft en op Hem vertrouwt. Het was niet de storm op de boot, hoe mega die ook was. Het was de megastorm van de toorn van een heilige God tegen de zonde. Toen de Heere Jezus stierf aan het kruis, was Hij degene die zei dat alleen Hij doeltreffend alle stormen tot stilte kan brengen, dat alleen Hij de grootste storm kan bedaren, dat alleen Hij gebrokenheid kan herstellen en de dood kan doden. Jezus stierf en is opgestaan. Welke storm of beproeving je ook doorstaat, we mogen nooit vergeten dat de storm van Gods rechtvaardigheid niet tot stilte is gekomen tot het moment dat hij de Heere Jezus overspoelde. Als Jezus aan het kruis in ons hart een indruk nalaat, hoe kunnen we dan zeggen dat het Hem niets kan schelen. Weten dat je bij Jezus hoort en dat hij je niet verlaten heeft in de grootste storm, verandert alles. Hoe kan ik dan ooit denken dat Hij mij in de kleinere stormen van het leven zou verlaten?
Bedankt dat Jezus door het kruis alle stormen kan bedaren, alle golven tot rust kan brengen, alles wat vernielt kan vernietigen en alles wat kapot maakt kan breken. Er zijn 10.000 redenen om Hem te vertrouwen, ongeacht de storm waar je je in bevindt.