De doctrine van (6) de heiligmaking

A A A

Heilig, heilig, heilig, Heere God almachtig

6:30 uur: een goede stille tijd waarin je Gods Woord leest en bidt. 7:30 uur: je kinderen treuzelen met het ontbijt en voordat ze naar school gaan komt er een zoektocht op gang naar een verdwenen fietssleutel. 8:15 uur: als iedereen naar school is blijkt de kat iets verkeerds gegeten te hebben… Ik wilde zo graag een leven van gehoorzaamheid en heiligheid leiden, maar een aantal situaties op deze morgen heeft het al behoorlijk in de war geschopt.

Heilig, heilig, heilig
Toen Jesaja de tempel binnenging zag hij de hoogste Koning op de troon (Jes. 6). Serafs zijn rondom de troon. Zelfs voor de leden van de hemelse hofhouding is het nodig dat zij hun gezicht en voeten afdekken. Het lied van de Serafs bevat een indrukwekkende boodschap: ‘drie keer heilig’. De herhaling heeft als doel om iets te benadrukken. Er is slechts één eigenschap van God die zo de nadruk krijgt in de Bijbel en dat is Zijn ‘heiligheid’. Gods heiligheid wordt tot de derde graad verheven.
Heiligheid duidt zowel op Gods majesteit als op de reinheid en morele volmaaktheid van Zijn natuur. Heiligheid is Gods kroon. Jonathan Edwards (1703-1758) zegt over Gods heiligheid: ‘Als we niet eerst de pure heerlijkheid van Gods heiligheid zien, zullen we nooit de schoonheid ontdekken van Zijn kennis, macht, eeuwigheid of Zijn andere eigenschappen1.’
Heiligheid is de perfectie van al Gods andere eigenschappen; zijn macht is heilige macht, Zijn genade is heilige genade, Zijn wijsheid is heilige wijsheid. Gods heiligheid is het waard geprezen te worden boven al Gods andere voortreffelijke eigenschappen. Edwards komt dan tot de volgende conclusie: ‘Liefde voor God vindt dus haar oorsprong in vreugde over Zijn heiligheid en niet zozeer in Zijn andere eigenschappen2.’

Wees heilig
Maar God vraagt meer van ons dan dat we alleen Zijn heiligheid zouden erkennen: ‘Wees heilig, want Ik ben heilig’ (1 Petr. 1:16). Het is voor God onmogelijk dat Hij kwaad door de vingers zou zien of goedkeuren. God eist terecht van Zijn morele schepselen volmaakte heiligheid. Hij kan Zijn volmaakte heilige standaard niet voor een moment aan de kant zetten.
Omdat God heilig is, haat Hij de zonde. We zeggen vaak: “God haat de zonde, maar heeft de zondaar lief.” Dat is gelukkig waar, maar we hebben de neiging om veel nadruk te leggen op het tweede gedeelte en het eerste snel te vergeten. We kunnen niet om het feit heen dat God de zonden haat. Daarom doen we iedere keer als we zondigen iets wat God haat. Hij haat onze trots, jaloezie, boosheid, bitterheid en begeerten. We moeten leren om onze zonden zo te zien zoals God ze ziet. Als Hij ze haat, dan moeten wij ze ook haten. De gevolgen van de zonden hebben meer te maken met God-gerichtheid dan met ik-gerichtheid.
Over wat ‘wees heilig’ nu precies betekent, bestaan veel misvattingen. Er zijn mensen die heiliging zien als een aantal verboden. Je mag op zondag niet zwemmen, je mag geen alcohol drinken of je moet je op een bepaalde manier kleden. Als we heiliging op deze manier zien, lopen we het gevaar om een farizeeër te worden die er een eindeloze lijst op nahoudt wat allemaal wel en niet mag. Voor anderen bestaat het uit een standaard die toch niet bereikt kan worden, waardoor ze moedeloos worden in hun geloofsleven. Maar heilig zijn betekent dat we gescheiden zijn van de zonde en daarom toegewijd aan God. Jonathan Edwards zegt in zijn preek ‘Het leven van een ware christen is een reis naar de hemel’ het volgende hierover: ‘We moeten de hemel zoeken door de weg erheen te bewandelen. Dat is de weg van heiligheid. We moeten kiezen en verlangen om op deze weg daarheen te reizen en op geen andere. We moeten afstand doen van alle vleselijke begeerten die ons alleen maar zullen hinderen3.’

Heiligmaking
Heiligmaking is een voortgaand werk van God en de mens dat ons steeds meer van zonde vrijmaakt en ons in ons dagelijks leven steeds meer op Christus doet lijken4. Dit heiligmakingsproces begint bij de wedergeboorte. Na deze gebeurtenis in iemands leven kan de zonde niet langer een gewoonte of levenspatroon zijn. Het nieuwe leven in Christus weerhoudt ons ervan onszelf over te geven aan een leven in zonden. Het houdt een definitieve breuk in van de macht van en liefde voor de zonde.
De Bijbel leert ons ook dat heiliging een proces is dat je hele leven als christen duurt. We worden van gedaante veranderd naar hetzelfde beeld, van heerlijkheid tot heerlijkheid (2 Kor. 3:18). Als we groeien in ons geloofsleven, gaan we steeds meer op Christus lijken.
Ook als we christen zijn geworden zal er zonde in ons hart blijven. Binnen in ons woedt een burgeroorlog tussen ons eigen koninkrijk en Gods koninkrijk. Deze oorlog stopt zodra we sterven en bij de Heere zijn.
In dit leven zul je niet zondeloos worden. Dat betekent niet dat we Gods norm naar beneden moeten halen. Hij is een driemaal heilig God. Het betekent veel meer dat we Gods genade en vergeving nog meer nodig hebben om de zonde te overwinnen en onze heiliging te volbrengen in het vrezen van God (2 Kor. 7:1).

De blijdschap over heiliging
In de gelijkenis van de ware wijnstok en de ranken verbindt de Heere Jezus gehoorzaamheid en blijdschap aan elkaar. Het zijn oorzaak en gevolg.
Als u Mijn geboden in acht neemt, zult u in Mijn liefde blijven, zoals Ik de geboden van Mijn Vader in acht genomen heb en in Zijn liefde blijf. Deze dingen heb Ik tot u gesproken, opdat Mijn blijdschap in u zal blijven en uw blijdschap volkomen zal worden (Joh. 15:10-11).
Alleen zij die gehoorzaam zijn, zij die verlangen naar heiliging, zullen de blijdschap ervaren die God geeft. Het kennen van God in Zijn Zoon en het leven uit Zijn liefde geeft blijdschap. Het gevolg is dat je Zijn liefde wilt beantwoorden met wederliefde. Gods wil doen is dan geen last maar een vreugde.
Dat betekent dat we op bepaalde gebieden van ons leven Hem niet ongehoorzaam willen zijn of weerstand willen bieden. We willen ons juist aan Hem overgeven omdat Hij weet wat goed voor ons is. Edwards zegt hier het volgende over: ‘Bedenk dat degenen die gewillig zijn om hun leven zo te gebruiken als een reis naar de hemel, de hemel zullen krijgen. De hemel, zo hoog en heerlijk, is bereikbaar voor zulke arme, onwaardige schepsels zoals wij. We kunnen dat heerlijke oord bereiken waar de engelen wonen, ja, de woning van de Zoon van God, de plaats van de heerlijke aanwezigheid van de grote Jehova. We mogen die voor niets hebben, zonder geld en zonder prijs, als we maar gewillig zijn om de weg ernaartoe te bereizen. Als we gewillig zijn onze richting om te buigen naar die weg zolang we leven, mogen en zullen we de hemel hebben als onze eeuwige rustplaats5.’
Het volharden in het geloof brengt vreugde met zich mee omdat we als gelovigen mogen uitzien naar een te verwachten beloning. Het is toch heerlijk om uit te zien naar het moment dat we de Heere Jezus zullen zien en dat Hij zal zeggen: ‘Goed gedaan trouwe dienstknecht…ga in, in de vreugde van uw heer!’
Maar om deze vreugde te kunnen ervaren en hierin te groeien moeten we wel keuzes maken. We moeten er voor kiezen de zonden los te laten, niet alleen maar omdat we erdoor verslagen worden, maar omdat we God er verdriet mee doen.
Voor ons verlangen naar heiliging heeft God ons alles gegeven wat we nodig hebben. Hij heeft ons verlost van de heerschappij van de zonde en Hij heeft ons Zijn Heilige Geest gegeven die in ons woont. In Zijn Woord heeft Hij ons Zijn wil bekend gemaakt om te leven tot eer van Zijn heilige Naam.

Wil je je verder verdiepen in systematische theologie? Kijk dan naar het boek Bijbelse Theologie van Wayne Grudem.

Eindhoten

  1. Jonathan Edwards, Geen geloof zonder gevoel
  2. Jonathan Edwards, Geen geloof zonder gevoel
  3. Jonathan Edwards, De ruimte van soevereine genade, zeven preken
  4. Wayne Grudem, Bijbelse Theologie, essentieel onderwijs over christelijk geloof
  5. Jonathan Edwards, De ruimte van soevereine genade, zeven preken

Dit artikel is eerder verschenen in Het Zoeklicht.